آموزش, نرم افزار

سیستم عامل کامپیوترها

انواع سیستم عامل های کامپیوتر را بشناسیم

سیستم عامل، مهمترین نرم افزاری است که در کامپیوتر اجرا می شود. OS یا همان Operatin System، حافظه و فرآیندهای کامپیوتر شما را همراه با نرم افزار و سخت افزار آن مدیریت می کند. همچنین، به شما امکان می دهد که بدون اینکه از زبان کامپیوتر مطلع باشید، با کامپیوتر ارتباط برقرار کنید. بدون سیستم عامل، کامپیوتر بی استفاده است.

به بیان دیگر، سیستم عامل کامپیوتر شما، تمامی نرم افزار و سخت افزار کامپیوتر را مدیریت می کند. در اغلب مواقع، چندین برنامه به صورت همزمان اجرا می شوند و تمامی آنها نیاز دارند به واحد پردازش مرکزی (CPU)، حافظه و ذخیره سازی دسترسی داشته باشند. سیستم عامل این کار را مدیریت می کند تا هر برنامه به چیزی که نیاز دارد، برسد.

انواع سیستم عامل

هر کامپیوتری که خریداری می کنید، سیستم عامل آن معمولا از قبل نصب شده است. بیشتر افراد از همان سیستم عاملی که روی کامپیوتر آنها نصب است، استفاده می کنند، اما ارتقا یا حتی تغییر سیستم عامل ها هم امکان پذیر است. معروف ترین سیستم عامل در کامپیوترهای شخصی عبارتند از مایکروسافت ویندوز، macOS و لینوکس.

سیستم عامل های جدید از رابط کاربری گرافیکی یا GUI استفاده می کنند. GUI به شما امکان می دهد که از موس خود برای کلیک روی آیکون ها، دکمه ها و منوها استفاده کنید. همچنین، با این رابط کاربری می توانید هر چیزی را به صورت واضح و ترکیبی از گرافیک و متن روی اسکرین ببینید.

هر GUI، ظاهر و احساس متفاوتی دارد. اگر به سیستم عامل دیگری سوئیچ کنید، حتما در ابتدا احساس غریبی می کنید. هر چند که، سیستم عامل های جدید طوری طراحی می شوند که استفاده از آنها آسان، و بیشتر قواعد اصلی آن ها یکسان است. در ادامه به معرفی خلاصه این سه سیستم عامل معروف می پردازیم.

سیستم عامل ویندوز

مقایسه سیستم عامل ها - www.click2all.com

شرکت مایکروسافت، سیستم عامل ویندوز را در اواسط سال 1980 تولید کرد. نسخه های متفاوتی از ویندوز در طول زمان ایجاد گردید، اما رایج ترین آنها ویندوز 10 (2015)، ویندوز 8 (2012)، ویندوز 7 (2009)، و ویندوز ویستا (2007) است. در اغلب کامپیوترهای جدید، ویندوز به صورت pre-loaded است، به همین خاطر ویندوز محبوب ترین سیستم عامل در جهان است.

تاریخچه مایکروسافت ویندوز

1983– بیل گیتس در 10 نوامبر سال 1983 مایکروسافت ویندوز را معرفی کرد.

1985– ویندوز 1.0 در 20 نوامبر سال 1985 معرفی داشت، و به قیمت 100 دلار فروخته شد.

1987– ویندوز 2.0 در 9 دسامبر 1987 روانه بازار شد و به قیمت 100 دلار فروخته شد.

1987– ویندوز/386 یا ویندوز 386 در دسامبر این سال معرفی شد و به قیمت 100 دلار فروخته شد.

1988- ویندوز/286 یا ویندوز 286 در ژوئن 1988 معرفی شد، و به قیمت 100 دلار فروخته شد.

1990– ویندوز 3.0 در می 1990 روانه بازار شد. نسخه کامل ویندوز 3.0 با قیمت 149 دلار و نسخه ارتقا یافته آن با قیمت 79.95 فروخته شد.

1991: شرکت مایکروسافت پس از تصمیم خود مبنی بر عدم توسعه سیستم عامل با همکاری IBM، نسخه سیستم عامل OS / 2 را که در ابتدا با نام NT OS / 2 3.0 نامگذاری شده بود، به Windows NT تغییر داد. ویندوز NT، که توسط دیوید کاتلر توسعه یافت، بر روی معماری متفاوت از سیستم عامل IBM OS / 2 ساخته شد.

1991: ویندوز 3.0 یا ویندوز 3.0a با مالتی مدیا در اکتبر 1991 روانه بازار شد.

1992: ویندوز 3.1 در آپریل 1992 روانه بازار شد و در دو ماه اول، بیش از یک میلیون کپی از آن فروخته شد.

1992: ویندوز برای Workgroups 3.1 در اکتبر 1992 روانه بازار شد.

1993: ویندوز NT3.1 در ژولای 1993 روانه بازار شد

1993: ویندوز 3.11، یک آپدیت ویندوز 3.1، در دسامبر 1993 روانه بازار شد.

1993: تعداد کاربران ویندوز مایکروسافت بیش از 25 میلیون شد.

1994: ویندوز برای Workgroup 3.11 در فوریه 1994 روانه بازار شد

1994: Microsoft Windows NT 3.5 در 21 سپتامبر 1994 روانه بازار شد.

1995: Microsoft Windows NT 3.51 در 30 می 1995 روانه بازار شد.

1995: Microsoft Windows 95 در 24 اگوست 1995 روانه بازار شد، و در چهار روز اول، بیش از یک میلیون کپی آن فروخته شد.

1995: Microsoft Windows 95 Service Pack 1 (4.00.950A) در 14 فوریه 1996 روانه بازار شد.

1996: Microsoft Windows NT 4.0 در 29 ژولای 1996 روانه بازار شد

1996: Microsoft Windows 95 (4.00.950B) aka OSR2 با پشتیبانی از FAT32 و MMX در 24 اگوست 1996 روانه بازار شد

1996: Microsoft Windows CE 1.0 در نوامبر 1996 روانه بازار شد.

1997: Microsoft Windows CE 2.0 در نوامبر 1997 روانه بازار شد.

1997: Microsoft Windows 95 (4.00.950C) aka OSR2.5 در 26 نوامبر 1997 روانه بازار شد.

1998: Microsoft Windows 98 در ژوئن 1998 روانه بازار شد

1998: Microsoft Windows CE 2.1 در ژولای 1998 روانه بازار شد.

1998: در اکتبر 1998، مایکروسافت اعلام کرد که نسخه های بعدی ویندوز NT اصول اویه NT را ندارد و نسخه بعدی Windows 2000 است.

1999: Microsoft Windows 98 SE (دومین نسخه) در 5 می 1999 روانه بازار شد.

1999: Microsoft Windows CE در 1999 روانه بازار شد.

2000: در CES، بیل گیتس اعلام کرد که نسخه ی جدید Windows CE، Pocket PC نامیده شد.

2000: Microsoft Windows 2000 در 17 فوریه 2000 روانه بازار شد.

2000: Microsoft Windows ME (Millennium) در 19 ژوئن 2000 روانه بازار شد

2001: Microsoft Windows XP در 25 اکتبر 2001 روانه بازار شد.

2003: Microsoft Windows Server 2003 در 28 مارچ 2003 روانه بازار شد.

2003: Microsoft Windows XP 64-Bit edition (version 2003) برای سیستم های Itanium 2 در 28 مارچ 2003 روانه بازار شد

2004: Microsoft Windows XP Media Center edition 2005 در 12 اکتبر 2004 روانه بازار شد.

2005: Microsoft Windows XP Professional x64 edition در 24 آپریل 2005 روانه بازار شد

2005: مایکروسافت سیستم عامل بعدی خود را با نام “Longhorn” با نام ویندوز ویستا در 23 ژوئیه 2005 اعلام کرد.

2006: مایکروسافت ویندوز ویستا را در 30 نوامبر 2006 به شرکت ها عرضه کرد.

2007: مایکروسافت در تاریخ 30 ژانویه 2007 مایکروسافت ویندوز ویستا و آفیس 2007 را در دسترس عموم قرار داد.

2008: مایکروسافت، ویندوز سرور 2008 را در فوریه 2008 در اختیار عموم قرار داد

2009: مایکروسافت، ویندوز 7 را در 22 اکتبر 2009 روانه بازار کرد.

2012: مایکروسافت، ویندوز سرور 201 را در 4 سپتامبر 2012 روانه بازار کرد.

2012: مایکروسافت، ویندوز 8 را در 26 اکتبر 2012 روانه بازار کرد.

2013: مایکروسافت، ویندوز 8.1 را در 17 اکتبر 2013 روانه بازار کرد.

2015: مایکروسافت، ویندوز 10 را در 29 ژولای 2015 روانه بازار کرد.

 

سیستم عامل مک​

مقایسه سیستم عامل ها - www.click2all.com

سیستم عامل مک (که قبلا آن را OS X می نامیدند)، سیستم عاملی است که توسط اپل ایجاد گردید. این سیستم عامل در کامپیوترهای مکینتاش یا Macs به صورت preloaded است. برخی نسخه های خاص این سیستم عامل، Mojave (released in 2018)، High Sierra (2017)، وSierra (2016) است.

بر اساس آمار StatCounter Global Stats، کاربران macOS کمتر از 10 درصد کاربران کل سیستم عامل ها و بسیار کمتر از کاربران ویندوز (بیش از 80 درصد) هستند. هرچندکه، بیشتر افراد ظاهر و احساس سیستم عامل مک را به ویندوز ترجیح می دهند.  

تاریخچه سیستم عامل مک

13 سپتامبر 2000: OS X 10 beta: Kodiak
24 مارچ 2001: OS X 10.0: Cheetah
25 سپتامبر 2001: OS X 10.1: Puma
24 آگوست 2002: OS X 10.2: Jaguar
24 اکتبر 2003: OS X 10.3 Panther (Pinot)
29 آپریل 2005: OS X 10.4 Tiger (Merlot)
[OS X 10.4.4 Tiger (Chardonnay)]
26 اکتبر 2007: OS X 10.5 Leopard (Chablis)
28 آگوست 2009: OS X 10.6 Snow Leopard
20 ژولای 2011: OS X 10.7 Lion (Barolo)
25 ژولای 2012: OS X 10.8 Mountain Lion (Zinfandel)
22 اکتبر 2013: OS X 10.9 Mavericks (Cabernet)
16 اکتبر 2014: OS X 10.10: Yosemite (Syrah)
30 سپتامبر 2015: OS X 10.11: El Capitan (Gala)
20 سپتامبر 2016: macOS 10.12: Sierra (Fuji)
25 سپتامبر 2017: macOS 10.13: High Sierra (Lobo)
24 سپتامبر 2018: macOS 10.14: Mojave (Liberty)
7 اکتبر 2019: macOS 10.15: Catalina (Jazz)

سیستم عامل لینوکس

مقایسه سیستم عامل ها - www.click2all.com

لینوکس در سال 1991 توسط Linus Torvalds، دانشجوی دانشگاه هلسینکی، ایجاد گردید. توروالدز، لینوکس را به عنوان جایگزین رایگان و منبع آزاد Minix، که در تنظیمات دانشگاهی بسیار کاربرد داشت، ساخت. در ابتدا، توروالدز نام “Freax” را برای این سیستم عامل خود انتخاب کرد، اما بعدها Ari Lemmke، یکی از مدیران سرور FTP، بدون مشورت با توروالدز نام این سیستم عامل را از “Freax” به لینوکس، ترکیب نام کوچک Torvalds(Linus) و واژه Unix، تغییر داد. هر چند که بعدها، توروالدز موافقت خود را با نام “لینوکس” اعلام کرد.

لینوکس، از خانواده ی سیستم های عامل متن باز است که هر فردی در دنیا می تواند آن را اصلاح یا توزیع کند. این سیستم عامل از نرم افزارهای اختصاصی مانند ویندوز متفاوت است. از مزایای لینوکس این است که این سرویس رایگان است و توزیع ها یا نسخه های مختلفی از آن وجود دارد که می توانید انتخاب کنید.

طبق آمار StatCounter Global Stats، کاربران لینوکس کمتر از 2 درصد کل کاربران سیستم عامل ها هستند. هرچندکه، بیشتر سرورها لینوکس را اجرا می کنند زیرا به سادگی سفارشی می شود.

 

تفاوت لینوکس با دیگر سیستم عامل ها

لینوکس بسیار شبیه دیگر سیستم عامل ها مانند ویندوز، OS X یا iOS است. مانند دیگر سیستم عامل ها، لینوکس یک رابط گرافیکی دارد و انواع برنامه هایی که در دیگر سیستم عامل ها به آن عادت دارید، مانند اپلیکیشن های پردازش word، معادل لینوکس هم دارند. در اغلب موارد، تولیدکنندگان نرم افزار، نسخه ی لینوکس برنامه را نیز ایجاد می کنند. اگر شما می توانید از کامپیوتر یا دیگر دستگاه های الکترونیکی استفاده کنید، می توانید از لینوکس هم استفاده کنید.

اما لینوکس تفاوت هایی هم با دیگر سیستم عامل ها دارد. اولین تفاوت، و شاید مهمترین آن، لینوکس نرم افزار منبع باز است. کدهای لینوکس رایگان هستند و در دسترس عموم قرار دارند تا آنها را مشاهده و ویرایش کنند.

اگرچه بخش های مرکزی سیستم عامل لینوکس معمولا مشخص است، اما توزیع های (Distributions) زیادی در لینوکس وجود دارد که شامل گزینه های مختلف نرم افزاری است. این بدان معنی است که لینوکس کاملا سفارشی است، زیرا نه تنها اپلیکیشن هایی مانند پردازشگرهای word، بلکه مرورگرهای وب نیز در آن قابل تغییر هستند.

چه کسانی از لینوکس استفاده می کنند؟

شما هم احتمالا از لینوکس استفاده کرده اید، اگر چه آن را نمی شناختید. بسته به نوع کاربری، بین یک تا دو سوم صفحات وب با سرورهای لینوکس کار می کنند.

افراد و شرکت ها، از سرورهای لینوکس استفاده می کنند چون امن هستند و می توانند پشتیبانی بسیار خوبی را از کاربران، و شرکت هایی چون Canonical، SUSE و Red Hat دریافت کنند.

بسیاری از دستگاه های شما مانند تلفن های اندرویدی، دستگاه های ذخیره سازی دیجیتالی، رکوردهای ویدیویی شخصی، دوربین ها و بسیاری از موارد دیگر از لینوکس استفاده می کنند.

مشخصات اصلی لینوکس:

  • قابل حمل: قابلیت حمل به معنای این است که نرم افزارها می توانند با انواع سخت افزارها کار کنند. Linux kernel و برنامه های اپلیکیشن روی هر نوع پلتفرم سخت افزاری نصب می شوند.
  • منبع باز (Open Source): کد منبع لینوکس رایگان است. چندین تیم بر روی قابلیت های سیستم عامل لینوکس کار می کنند.
  • چند کاربره (Multi-User): لینوکس، یک سیستم چند رسانه ای است به این معنی که چندین کاربر به منابع سیستم مانند حافظه، رم، برنامه های اپلیکیشن در یک زمان دسترسی دارند.
  • چند برنامه (Multiprogramming): لینوکس دارای سیستم چند برنامه ای است که می تواند چندین اپلیکیشن را در یک زمان اجرا کند.
  • سیستم فایل سلسه مراتبی (Hierarchical File System): لینوکس دارای یک ساختار فایل استاندارد است که در آن فایل های سیستم/ فایل های کاربر مرتب می شوند.
  • شل (Shell): لینوکس یک برنامه مفسر ویژه ارائه می کند که می تواند برای اجرای دستورات سیستم عامل مورد استفاده قرار گیرد. از این سیستم عامل می توان برای انجام عملیات مختلف، برنامه های اپلیکیشن تماس و غیره استفاده شود.
  • امنیت: لینوکس امنیت کاربران را با استفاده از مشخصاتی چون حفاظت از پسورد، دسترسی کنترل شده با فایل های خاص، رمزگذاری داده فراهم می کند.

سیستم عامل یا OS یک برنامه نرم افزاری است که سخت افزار رایانه را قادر می سازد با نرم افزارهای سیستم ارتباط برقرار و کار کند. سیستم  عامل های متنوعی وجود دارند که در این مقاله به بررسی 3 سیستم عامل رایج در دنیا با نام های ویندوز، مک و لینوکس پرداختیم.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید